شهید بهشتی اسطوره تشکیلات | جریان شناسی اشخاص ( شهید بهشتی )
شناخت شخصیت‌ها و مواضع و عملکرد آن‌ها به شکل منطقی و صحیح یک خدمت بزرگ است به نسل‌های آینده و بسیار با ارزش است. بی تردید شهید بهشتی جزو تاثیرگذارترین افراد در انقلاب بوده است. نقش شهید بهشتی به هیچ وجه در انقلاب از یادها نخواهد رفت. اما برای شناخت بیشتر باید جریان‌های مختلف را در کشور بررسی کرد. این مقاله خلاصه‌ای از دوره آموزشی جریان شناسی اشخاص (شهید بهشتی)،در موسسه طلوع حق توسط دانشجویان این دوره خلاصه شده است.
خلاصه‌ای از زندگی شهید بهشتی
شهید بهشتی در سال ۱۳۰۷ در اصفهان و در یک خانواده مذهبی و روحانی دیده به جهان گشود و مراتب تحصیلی را ابتدا در اصفهان و سپس در قم طی نمود. از بدو تولد در فعالیت‌ها و عرصه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی، فردی شاخص و فوق‌العاده به چشم آمد؛ که فعالیت‌هایی چون یادگیری علوم حوزوی در کنار یادگیری زبان فرانسه و انگلیسی و مطالعه روزنامه‌ها و رسانه‌های بین‌المللی نمونه‌هایی از این استعداد فوق‌العاده بود.
در قم در سال ۱۳۲۴ تحت تربیت و تحصیل حوزوی اساتید بزرگی چون آیت الله بروجردی امام خمینی و علامه طباطبایی و غیره به همزمان به تحصیل زبان‌های خارجی می‌پردازد. در همین هنگام به تأسیس مدارس دین و دانش در کشور با انگیزه تربیت و کادرسازی نیرو‌های اسلامی و انقلابی اقدام می‌کند. پس از واگذاری دبیرستان به دوستان نزدیک فکری خود وارد عرصه دانشگاه به عنوان پایگاه آینده کشور می‌شود تا علاوه بر همراهی دانش‌آموزان و دانشجویان، بین دانشگاه و حوزه ارتباط ایجاد کند. امری که تا آن زمان با توجه به فضای آن دوره حرکت تازه و سنت شکنی بود. به موازات این حرکت در جریان مبارزات نهضت ملی شدن صنعت نفت فعالیت پیدا کرد و هم در عرصه مختلف مسئولیت‌های اجتماعی نیز تمام وظایف خود را عمل می‌کرد.
با پشتکار زیاد در علوم حوزوی تا مرحله اجتهاد و مرحله دکترای فلسفه در دانشگاه پیش‌رفت. همزمان با همه این فعالیت‌ها به عنوان یک متفکر عالی رتبه در عرصه سیاسی شناخته می‌شد که این امور در کنار هم فوق‌العاده به شمار می‌آمد که در سایه سار نظم فوق‌العاده‌ایشان امکان‌پذیر بود.
ارتباط حوزه با دانشگاه در فعالیت‌های شهید بهشتی
در این دوره برای این نظریه که روحانیت باید در آموزش و پرورش این دوره حضور داشته و تأثیرگذار باشد هم‌راستا با نظر امام خمینی اقدامات خود را شکل می‌دهد. این تلاش‌ها سرانجام به ورود‌ایشان به آموزش و پرورش در بخش برنامه‌ریزی و تهیه و تدوین کتب آموزشی میانجامد. بعد از رحلت آیت‌الله بروجردی بحث تحول در حوزه علمیه را ایشان مطرح می‌کند. این‌ایده مبنی بر این بوده که تحولات اجتماعی بزرگ در جهان پیش رو می‌باشد و حوزه باید برای این امور آماده باشند.
این آمادگی را به روش‌هایی چون به روز کردن مطالب علمی و یادگیری علم و زبان‌های خارجه و… در پیش می‌گیرد که حرکت و حرف نویی بود. در همین راستاست که بعد از اخذ دکترای فلسفه امور دانشگاهی مثل برنامه‌ریزی دانشگاهی و ارایه دورس در مقاطع مختلف و…. را وارد حوزه می‌کند که به تأسیس مدارس علمیه چون حوزه علمیه حقانی میانجامد.
در این زمان است که حسینیه ارشاد را به عنوان یک پایگاه دینی و علمی و باطناً سیاسی پایه‌گذاری می‌کند که جایگاهی شد.
ایجاد جریان سیاسی اجتماعی توسط شهید بهشتی
جریان حسینیه ارشاد از جمله جریان‌هایی بود که نقطه عطفی در مباحث سیاسی و اجتماعی ایران ایجاد کرد و عاملی تعیین‌کننده در نحوه برخورد با تفکرات معارض اسلام و تحولات بزرگ جهانی شد. این موقعیت حسینیه ارشاد حاصل تجربه اندوزی زندگی شهید بهشتی در آلمان بود. مقدمه این اقامت خطر دستگیری‌ایشان بود که افتتاح مسجد آیت الله بروجردی در آلمان بهانه این اقامت در هامبورگ آلمان شد. در طی اقامت ۵ ساله خود در آلمان، شهید با جریان فکری بزرگ جهان آشنا شد. ارتباط عمیق و گسترده‌ایی با دانشجویان ایرانی مقیم اروپا وسایر مسلمانان کشور اروپایی را پیدا می‌کند و دریافت‌های زیادی داشته است.
بعد از بازگشت از آلمان به ایران بر اساس همین تجربیات فعالیت‌های خود را با دیدی جدید و تکامل یافته شکل می‌دهد که از آن جمله چاپ کتب متعدد در زمینه‌های مختلف علمی، دینی، انقلابی و سیاسی می‌پردازد که نشانه توجه‌ایشان به تحولات آینده ایران و جهان است.
این اقدامات تحول برانگیز آینده کشور باعث می‌شود در سال ۵۳ و ۵۴ ساواک به دنبال ترور شهید بهشتی باشد.
تشکیل گروه‌های مبارزه
در سال ۵۵ با عوض شدن شرایط کشور و انتخاب کارتر بعنوان رئیس‌جمهور آمریکا فضای باز سیاسی در کشور شکل می‌گیرد که این فرصتی می‌شود برای شهید بهشتی برای تشکیل گروه‌های مبارز انقلابی که در سال ۵۶ این اقدامات به اوج خود می‌رسد در سال ۵۷ چندین بار شهید بهشتی مورد بازداشت و تهدید قرار می‌گیرد. رفته رفته شهید بهشتی رهبری جریان انقلاب را در ایران به عهده می‌گیرد که تمامی اقدامات انقلابی در چارچوب ایران با هماهنگی شهید انجام می‌گیرد. در پاییز ۵۷ با بروز نشانه‌های سقوط نظام شاهنشاهی بلافاصله شهید بهشتی به پاریس می‌رود و با هماهنگی امام امور زیر را شکل می‌دهد:
- تشکیل شورای انقلاب
- شکیل کمیته انقلاب اسلامی به منظور هماهنگی تشکیلاتی نیرو‌های انقلاب
- اعلام عدم عقب‌نشینی در برابر شاه
شهید بهشتی و رهبری انقلاب ذیل نقش رهبری عام امام خمینی (ره)
در فاصله سه ماه سخنرانی شاه تا آمدن امام، نقش اجرایی رهبری انقلاب را در ذیل نقش رهبری عام امام خمینی به عهده شهید بهشتی بوده است. این جایگاه هیچ تغییری در روحیه و رویه زندگی شخصی‌ایشان ایجاد نکرده است. این اقدامات باعث می‌شود که مورد توجه دشمنان واقع شده و گروه‌های ضد انقلاب‌ایشان را هدف تهمت‌ها و توهین‌ها و شعار‌های خود قرار دهند. تا به این ترتیب بر اقدامات‌ایشان تأثیر بگذارد. این امر تا جایی پیش رفت که بر طبق نظریه قطع رئوس نظام بنی‌صدر، ترتیب ترور‌ایشان داده شده و طرح‌ریزی می‌شود.
شهید به این گونه اقدامات با بی‌توجهی برخورد می‌کرد و به اقدامات خود ادامه می‌دهد. در ادامه اقدامات خود مناظرات با سران معارضان انقلاب اسلامی را شکل می‌دهد که باعث تعجب آنان می‌شود و سبب از بین رفتن جایگاه سیاسی و اجتماعی معارزین انقلاب مثل کمونیست‌ها و منافقین برای همیشه در انقلاب می‌گردد.
تشکیل حزب جمهوری اسلامی
یک هفته بعد از انقلاب به تشکیل حزب جمهوری اسلامی اقدام می‌کند مقاصد این شهید در تشکیل حزب جمهوری اسلامی عبارت بودند از:
- متشکل کردن نیرو‌های انقلاب
- تربیت نیرو‌های اداره‌کننده انقلاب
- پاسخگویی به‌اتهامات و تبلیغات علیه انقلاب
- دفاع از انقلاب اسلامی و غیره
خودشان به عنوان دبیر کل حزب جمهوری اسلامی شروع به کار می‌کند و این موضوع باعث فعالیت گسترده و تشکیلاتی حزب جمهوری اسلامی شده که بسیار چشمگیر بود به نوعی در جامعه‌ایشان را به عنوان شایسته‌ترین فرد به عنوان جایگزین امام می‌شناساند که این امر طرح ترور‌ایشان را قطعی می‌کند. این اتفاقات با ریاست شهید بهشتی بر دیوان عالی کشور و ریاست قوه قضاییه در سال ۵۹ همراه بود.
شهید بهشتی | قانون و جوانان
یکی از اقداماتی که مبنای دشمنی که با شهید می‌شد حمایت شهید از جوانان انقلابی بود که این حمایت‌ها بود که باعث حضور چشمگیر جوانان در نهاد‌های انقلابی چون جهاد سازندگی سپاه و غیره شد. یکی از خصلت‌های بارز شهید قانونمندی قانون‌مداری و پایبندی به عدالت در تمام عرصه‌های زیست اجتماعی و سیاسی‌ایشان بود. اوفردی به شدت تشکیلاتی و منظم بود و در قالب ادب همواره به دفاع از انقلاب اسلامی پرداخت.
با شهادت‌ایشان به گفته امام که بهشتی یک امت بود باید توجه کرد. چرا که بیانگر تحولات گسترده تربیتی است که شهید می‌توانست در ادامه زیست خود در جامعه ایران به وجود بیاورد. جای خالی‌ایشان را البته که رهبر انقلاب به بهترین شکل پر کردند و انقلاب به حرکت خود ادامه داد.
جمع بندی
این مطلب توسط دانشجویان دوره جریان شناسی اشخاص (شهید بهشتی) در واحد آموزش موسسه طلوع حق تهیه و تدوین شده است. شما میتوانید این درس گفتار که توسط جواد منصوری آموزش داده شده است، از طریق این لینک تهیه کنید. توجه داشته باشید که کتاب های مورد نیاز در این حوزه را هم برای مطالعه بیشتر میتوانید از سایت فروشگاه موسسه طلوع حق که پاتوق کتاب های انقلابی شده است، تهیه کنید.
دیدگاه ها